بررسی سی و هشت ساله تومورهای غدد بزاقی در مراجعین به بخش آسیب شناسی دانشکده دندانپزشکی مشهد طی سالیان 1388-1350

سابقه و هدف تومورهای غدد بزاقی از شیوع نسبتاً اندکی برخوردار بوده و حدود 3% تا 10% نئوپلاسم های ناحیه سر و گردن را تشکیل می دهند. با توجه به نبود تحقیقات اپیدمیولوژیک درباره این تومورها در دانشکده دندانپزشکی مشهد؛ تحقیق حاضر با هدف تعیین خصوصیات تومورهای غدد بزاقی در مراجعین به بخش آسیب شناسی دهان، فک و صورت دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در فاصله زمانی 1388-1350 (38 سال) انجام شد. مواد و روش ها در یک تحقیق توصیفی، پرونده های بایگانی شده در بخش آسیب شناسی دهان، فک و صورت دانشکده دندانپزشکی مشهد در فاصله سال های 1388-1350 بازخوانی و 165 بیمار مبتلا به تومورهای غدد بزاقی شناسایی گردید. متغیرهای مرتبط با تومورها (سن، جنس، موقعیت، نوع تومور، تشخیص های بالینی، تشخیص های هیستولوژیکی و ماهیت تومورها) تعیین و داده ها با آمار توصیفی گزارش گردید. یافته ها حدود 7/1 درصد کل نمونه های مورد مطالعه را تومورهای بزاقی دربرمی گیرد. شیوع تومورهای غدد بزاقی در زنان تا حدودی بیشتر از مردان بوده است [86 نفر (1/52%) در برابر 79 نفر (9/47%)]. میانگین سنی مبتلایان به این تومورها برابر 62/41 سال و در محدوده 80-8 سال برآورد گردید. بیشتر تومورها در ناحیه کام (91 مورد؛ 2/55%)؛ لب (16 مورد؛ 7/9%)؛ غدد تحت فکی (15 مورد؛ 1/9%)؛ گونه (13 مورد؛ 9/7%) و پاروتید (10 مورد؛ 1/6%) ایجاد شده بودند. 5/51% (85 مورد) ضایعات خوش خیم و 5/48% (80 مورد) آنها بدخیم بوده اند. تومور پلئومورفیک آدنوما با 77 مورد (7/46%) شایع ترین تومور بوده و بعد از آن، موکواپیدرموئید کارسینوما با 33 مورد (0/20%) و آدنوئید کیستیک کارسینوما با 23 مورد (9/13%) در رتبه های بعدی قرار داشتند. نتیجه گیری کام شایع ترین مکان بروز تومورهای بزاقی در این مطالعه بوده و همچنین کمترین دهه سنی بروز ضایعات را به همراه لب و انواع مرکزی به خود اختصاص داده است. ضایعات بدخیم به طور معنی داری در جنس مونث و در یک دهه دیرتر رخ می دهد. تطابق تشخیص های بالینی و هیستوپاتولوژیک در پلئومورفیک آدنوما بیشترین هماهنگی را نشان می دهد.